ရွမ္းျပည္နယ္(အေရွ႕ပိုင္း) တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕တြင္ HIV/AIDS အသိပညာေပးႏွင့္ အခမဲ့ေသြးစစ္ေဆးမႈအား ႏိုဝင္ဘာလ (၉)ရက္ႏွင့္ (၁၀)ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ျပည္တြင္း NGO အဖြဲ႔ျဖစ္သည့္ ျပည္ႀကီးခင္ႏွင့္ ခုခံက်/ကာလသားေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕ တာခ်ီလိတ္တို႔ ပူးေပါင္း၍ ေအာင္ျမတ္ခန္းမ၌ လုပ္ေဆာင္ေပးသြားမည္ျဖစ္ရာ တာခ်ီလိတ္ေနသူမ်ား မည္သူမဆို တက္ေရာက္ ေလ့လာႏိုင္ၿပီး စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေအာင္ျမတ္ခန္းမတြင္ ႏွစ္ရက္တိတိ ျပဳလုပ္ၿပီး တက္ေရာက္သူ အေယာက္(၃၀၀)စာအတြက္ အမွတ္တရ လက္ေဆာင္မ်ားအား စီစဥ္ထားေၾကာင္း ႏွင့္ အခမ္းအနားသို႔ မည္သူမဆို တက္ေရာက္ၿပီး ေလ့လာႏိုင္သလို ေသြးစစ္ေဆးမႈမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ HIV နဲ႔ပတ္သက္တာေတြကို အသိပညာေပးမယ္။ ဆႏၵရိွရင္ ေသြးစစ္ေဆးေပးမယ္။ ေသြးစစ္ေဆးတဲ့ အေျဖကိုလည္း လွ်ိဳ႕ဝွက္ထားၿပီး ကာယကံရွင္ဆီကိုပဲ အေျဖကို ျပန္ပို႔ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးစစ္တဲ့ သူေတြကိုေတာ့ အက်ႌနဲ႔ လြယ္အိတ္ လက္ေဆာင္ေပးဖုိ႔ေတာ့ စီစဥ္ထားပါတယ္။ ေသြးလာစစ္တဲ့အခါမွာ ဒီလူေတြနဲ႔ပတ္သက္တာေတြကို လွ်ိဳ႕ဝွက္ထားေပးမွာပါ။ ဒီလူပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ အခ်က္အလက္ လံုၿခံဳမႈက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ အဓိက ထိန္းသိမ္းမႈပါ။ ဒါေၾကာင့္ တာခ်ီလိတ္က လူေတြကို ေသြးလာစစ္ၾကဖို႔ တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္”ဟု ျပည္ႀကီးခင္၏ Key Population Service Center Officer ေဒါက္တာသိန္းထိုက္က တာခ်ီလိတ္သတင္းေအဂ်င္စီသို႔ ေျပာသည္။
အသိပညာေပးေဆြးေႏြးမႈႏွင့္ အခမဲ့ေသြးစစ္ေပးျခင္းတို႔အား ႏွစ္ရက္တာအတြင္း နံနက္ (၉)နာရီမွ ညေန (၅)နာရီအထိ ေဆာင္ရြက္ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“HIV ပိုးဆိုတာ ဒီနယ္စပ္မွာ အရမ္းမ်ားပါတယ္။ ပထမေတာ့ HIV နဲ႔ပတ္သက္ရင္ အေပ်ာ္အပါး မလုိက္စားၾကနဲ႔ေပါ့။ အကယ္၍ မေရွာင္ႏုိင္ရင္ ကြန္ဒံုးသံုးၾကေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဒီေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ဒီလိုသတိေပးတာအျပင္ HIV ရိွသူကေန မိသားစုကို ကူးစက္တာကို အသိပညာေပး ထပ္လုပ္တာပါ။ အရင္က အသိေပးတာက အေပ်ာ္အပါးေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ မေရွာင္ႏုိင္ရင္ ကြန္ဒံုးသံုးပါဆိုတာအျပင္ အခုက ေသြးစစ္ပါ ဆိုတာကိုပါ ထပ္တိုးအသိေပးတာပါ။ ေနာက္တစ္ခုက ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ ေပ်ာက္ဖို႔အတြက္ပါ။ HIV ဆိုတာ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ကူးႏုိင္တာေၾကာင့္ HIV ဆိုတာနဲ႔ မေကာင္းတဲ့အျပဳအမူေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး ခြဲျခားမႈေတြမရိွေအာင္ အသိပညာေပး လုပ္ခ်င္တာပါ။ ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ တကယ္ကို AIDS အဆင့္ေရာက္ၿပီဆိုမွ ေဆးရံုေတြ ဘာေတြ ေရာက္လာၾကတယ္။ ေစာေစာသိရင္ ေစာေစာကုသမႈခံယူရင္ သက္တမ္းေစ့ေနႏိုင္တယ္ဆိုတာ လူထုၾကားမွာ အသိပညာရသြားေရးအတြက္ လူထုလႈပ္ရွားမႈအေနနဲ႔ လုပ္တာပါ”ဟု ျပည္ႀကီးခင္၏ Key Population Service Center Officer ေဒါက္တာသိန္းထိုက္က ေျပာသည္။
ျပည္တြင္းမွ အစိုးရမဟုတ္ေသာအဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုျဖစ္သည့္ ျပည္ႀကီးခင္က Global Fund ၏ အကူအညီျဖင့္ HIV ႏွင့္ပတ္သက္၍ ကာကြယ္ေရး၊ လိင္လုပ္သားမ်ားထံသြားေရာက္ ေသြးစစ္ေဆးေပးျခင္း၊ အသိပညာေပးျခင္း၊ ကုသေရးအပိုင္းတြင္ HIV ရိွေနသူမ်ားအား အစိုးရဌာနက ေပးေနသည့္ ART ေဆးကို အိမ္တိုင္ရာေရာက္ျဖန္႔ေဝေပးျခင္း၊ ေဆးရံုတက္ရန္၊ ေဆးခန္းျပရန္၊ ေသြးစစ္ေဆးရန္လုိအပ္သူမ်ားကို ေထာက္ပံ့မႈေပးျခင္း၊ အသိပညာေပးေဆြးေႏြးျခင္းမ်ားအား လုပ္ေဆာင္ေပးေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“အစိုးရက ART ေဆးေပးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဝန္ထမ္းအင္အားက နည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိမ္တိုင္ရာေရာက္ ေဆးအေၾကာင္းရွင္းျပတာတို႔ သူတို႔ ေဆးမွန္မွန္ေသာက္ရဲ႕လားဆိုတာတို႔ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ေဆြးေႏြးေပးတာမ်ိဳးကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က လုပ္ေဆာင္ေပးေနတာပါ။ တာခ်ီလိတ္မွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဒီလို လုပ္ေပးေနတာ အေယာက္ (၁၂၀)ေလာက္ရိွပါတယ္”ဟု ျပည္ႀကီးခင္၏ Key Population Service Center Officer ေဒါက္တာသိန္းထိုက္က ေျပာသည္။
တစ္ႏုိင္ငံလံုးတြင္ လုပ္ငန္းဧရိယာ (၁၉)ခုျဖင့္ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အဆိုပါအဖြဲ႔က တာခ်ီလိတ္တြင္၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဧၿပီလကစတင္၍ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေ
ၾကာင္း သိရသည္။
Source : ခ်ယ္ရီထုိက္ , http://www.tachileik.net/2017/11/NGo.html